Wat is foliumzuur en wat is folaat?
Foliumzuur en folaat zijn beide vormen van vitamine B11, een essentiële voedingsstof voor het lichaam. Het belangrijkste verschil tussen foliumzuur en folaat is hun chemische structuur en hoe ze door het lichaam worden verwerkt. Hieronder leggen we eerst het verschil in chemische structuur uit.
- Foliumzuur is de synthetische vorm die vaak wordt gebruikt in supplementen en wordt toegevoegd aan verrijkte voedingsmiddelen. De vorm die hiervoor gebruikt wordt is pteroylmonoglutamaat (PMG).
- Folaat is de natuurlijke vorm die voorkomt in onze voeding. Rijke voedingsbronnen van folaat zijn groene (blad)groenten (spinazie), avocado’s, spruitjes, peulvruchten, fruit (citrusvruchten) en vlees (lever). Ook suppletie kan in de vorm van folaat voorkomen. De meest gebruikte vorm van folaat is dan 5-Methyltetrahydrofolaat (5-MTHF).
Wat is beter als supplement? Foliumzuur of folaat?
Zowel folaat als foliumzuur worden in de darmen opgenomen en omgezet tot verschillende vormen van tetrahydrofolaat (THF). Daarvan is 5-MTHF de biologische meest actieve vorm.
Natuurlijke folaten uit de voeding èn foliumzuur zijn inactief en moeten nog door de darmen worden omgezet tot een actieve vorm. De 5-MTHF – vorm van folaat is meteen bruikbaar en hoeft niet meer te worden omgezet.
Natuurlijke folaten uit de voeding hoeven maar 2 omzettingsstappen te ondergaan terwijl synthetisch foliumzuur 4 omzettingsstappen moet doorlopen. Het duurt dus sowieso langer voordat het lichaam synthetisch foliumzuur kan gebruiken.
In de meeste gevallen gaat het omzetten of activeren van synthetisch foliumzuur zonder problemen, maar bepaalde situaties kunnen aanleiding geven tot een verminderde omzetting. De extra omzettingsstappen gebeuren door enzymen die soms te traag werken, waardoor inactief synthetisch foliumzuur in de bloedbaan terechtkomt. Het kan daar gaan stapelen.
Een veel voorkomend traag werkend enzym is het MTHFR-enzym. Dit kan onder meer het gevolg zijn van een genetische afwijking. Zo’n genetische afwijking die leidt tot een traag werkend enzym komt bij 8% tot zelfs 20% van de Europese bevolking voor. Hierdoor kan er een tekort ontstaan van de actieve vorm 5-MTHF. In dit geval geniet suppletie met 5-MTHF altijd de voorkeur boven synthetisch foliumzuur.
In onderstaande afbeelding is het proces van opname en omzetting van foliumzuur samengevat: