01.09.2023

Het verzetten van de klok: hoe blijf je in harmonie met je bioritme?

Leestijd (minuten): 4

Inhoud

  1. Wat is het bioritme?
  2. De impact van het verzetten van de klok
  3. Tips om je bioritme aan te passen
  4. Conclusie

Wat is het bioritme?

Met bioritme wordt de natuurlijke, interne klok van je lichaam bedoeld. Deze beïnvloedt je slaap-waakcyclus, je energieniveau en zélfs je humeur. De biologische klok bevindt zich in de hersenen en is afhankelijk van factoren als licht, donker, routines en leeftijd.



De impact van het verzetten van de klok

Wanneer de klok verzet wordt, raakt ons bioritme verstoord. Er is natuurlijk een verschil wanneer de klok een uur vooruit of achteruit gaat. In oktober gaat de klok een uur achteruit en hebben we een uur ‘extra’ slaap. Toch kun je veranderingen merken in de eerste dagen. Je interne biologische klok is namelijk nog afgestemd op de oorspronkelijke tijd.

Je kunt je bijvoorbeeld vermoeider voelen, maar ook veranderingen in stemming en emoties ervaren. Ook onze eetgewoonten worden gereguleerd door ons bioritme. Je merkt dus dat je lichaam nog aan het nieuwe tijdschema moet wennen. Hoe kan je je lichaam een handje helpen?

Tips om je bioritme aan te passen

  • Geleidelijk aanpassen: Je kunt het effect van het verzetten van de klok verminderen door geleidelijk te wennen aan de nieuwe tijd. Een voorbeeld hiervan is dat je iedere dag 15 minuten later naar bed gaat en 15 minuten later opstaat (voor de zomertijd is dit andersom). Begin hier enkele dagen voor het verzetten van de klok mee.
  • Natuurlijk zonlicht: Natuurlijk licht is een belangrijk hulpmiddel om de biologische klok aan te passen. Open de gordijnen en ga ’s ochtends vroeg naar buiten. Laat je lichaam weten dat het tijd is om op te staan.
  • Neem in de ochtend een koude douche, dit stimuleert de productie van adrenaline en cortisol, en dat is een duidelijk signaal dat je dag is begonnen.
  • Kom dagelijks overdag in beweging. Wandelen, fietsen, zwemmen, in de tuin werken… Dit helpt ook om je circadiaanse ritme te reguleren en kan je slaapkwaliteit verbeteren.
  • Zonlicht helpt om je slaap-waakcyclus te reguleren door het onderdrukken van het slaaphormoon melatonine. Door voldoende zonlicht overdag, kan je lichaam ’s avonds voldoende melatonine aanmaken, waardoor je je slaperig voelt en gemakkelijk in slaap valt.
  • Zorg dat je je ’s avonds niet blootstelt aan het blauwe licht van elektronische apparaten. Installeer desnoods een blauwlichtfilter op je apparaten als je ’s avonds door moet werken.
  • Een slaapschema: Probeer op vaste tijden te slapen en op te staan, ook in het weekend. Hiermee help je de afgifte en regulatie van je hormonen, waaronder het slaaphormoon melatonine. Ook zorgt een slaapschema ervoor dat je in een diepere slaap komt. Dit helpt je bioritme in balans te houden. 
  • Beperk cafeïne: Cafeïnehoudende dranken kan je beter vermijden vlak voor het slapen. Cafeïne is een stof die de werking van het hersenstofje adenosine blokkeert. Adenosine zorgt ervoor dat je je slaperig voelt. Wanneer adenosine wordt geblokkeerd door cafeïne, voel je je dus niet meer slaperig. Bovendien stimuleert cafeïne andere neurotransmitters zoals dopamine en norepinefrine. Deze neurotransmitters zorgen voor een gevoel van alertheid en opwinding.
  • Eet 2 tot 3 keer per dag een gezonde maaltijd. Ook dat draagt bij aan een goed gereguleerde biologische klok. Eet niets meer zo’n 3 uur voor het slapengaan.
  • Denk ook eens aan de volgende ontspanningstechnieken als je die nog niet doet: meditatie, mindfulness, ademhalingsoefeningen of yoga kunnen je allemaal helpen om makkelijker in slaap te vallen.


Conclusie

Het verzetten van de klok heeft effect op je bioritme. Je interne, biologische klok raakt hierdoor verstoord. Gelukkig zijn er manieren om het effect hiervan te verminderen. Als eerst kun je een paar dagen van tevoren de tijd van opstaan en naar bed gaan met 15 minuten aanpassen. Zo kan je lichaam alvast een beetje wennen. Verder is het belangrijk om overdag genoeg zonlicht te zien. Ook helpt het als je op vaste tijden naar bed gaat en weer opstaat. En neem geen cafeïne meer in voordat je naar bed gaat. Dit zorgt ervoor dat je je wakker voelt in plaats van slaperig. Zo zijn er nog meer dingen die je kunt doen. Met deze tips wensen wij jullie een fijne, knusse wintertijd!