10.04.2023

Wat is hooikoorts?

Leestijd (minuten): 6

Dit is een informatiepagina. Bonusan heeft geen producten die bestemd zijn voor deze indicatie/toepassing. Wil je meer weten over dit onderwerp? Bel dan met onze gezondheidsadviseurs voor een advies op maat. Je kunt ze elke werkdag van 08:30 - 17:00 uur bereiken op 0186-745 001.

Inhoud

  1. Wat is hooikoorts?
  2. Wat zijn de symptomen van hooikoorts?
  3. De vroege en de late fase van de allergische reactie
  4. Hoe krijg je hooikoorts?
  5. Wat maakt dat jouw immuunsysteem zo gevoelig reageert?
  6. Wat vermindert de kans op hooikoorts?
  7. 5 praktische tips bij hooikoorts
  8. Conclusie

Wat is hooikoorts?

Hooikoorts wordt in de medische wereld ook wel seizoensgebonden allergische rinitis genoemd. Het is geen verkoudheid (wat infectieuze rinitis heet), maar een vorm van allergie. In dat geval reageer je allergisch op bepaalde pollen die zich door de lucht verplaatsen.

Een ander woord voor pollen is stuifmeel. Stuifmeel wordt geproduceerd door het mannelijke deel van een boom- of grassoort, zodra deze in bloei staat. Vervolgens wordt het afgegeven aan de lucht in een poging andere van zijn soort te bevruchten. Dat gebeurt met behulp van de wind en insecten. 

Samenvatting: Als grassen en boomsoorten in bloei staan geven ze pollen af aan de lucht. Hooikoorts is een allergische reactie op deze pollen.



Wat zijn de symptomen van hooikoorts?

Sommige mensen reageren allergisch op deze pollen in de lucht. Dat veroorzaakt een immuunreactie in het neusslijmvlies. Je lichaam gaat zich namelijk verdedigen tegen de vreemde stoffen die binnenkomen.

De symptomen van deze “verdedigingsactie” zijn:

  • Niezen
  • Verstopte neus
  • Loopneus
  • Jeuk aan de neus en ogen

De vroege en de late fase van de allergische reactie

De allergische reactie wordt opgedeeld in een vroege en een late fase.

1. De vroege fase

Begint binnen 5 tot 15 minuten na het inademen van de pollen. Het resulteert is de productie van het stofje histamine. Histamine is verantwoordelijk voor je loopneus, het niezen en de jeuk.

2. De late fase

Vier tot zes uur na de eerste reactie begint de late fase. In deze fase ontstaat er een algemene ontsteking van het neusslijmvlies met een verstopte neus tot gevolg. Daarom kan je ook ’s nachts last hebben van hooikoorts [1].

Zoals je weet, heeft niet iedereen last van hooikoorts. Wat maakt dat jouw neus begint te lopen in het pollenseizoen en die van je vrienden niet?

Samenvatting: Directe symptomen van hooikoorts zijn een loop- en jeukneus en niezen. 4 tot 6 uur later ontstaan de latere klachten, zoals een ontsteking van het neusslijmvlies, waardoor je een verstopte neus krijgt.

Hoe krijg je hooikoorts?

Het lijkt misschien alsof hooikoorts een lokaal probleem is. Door de lokale symptomen ter hoogte van de neus en de ogen. Toch is dat niet zo. Het is een algemeen immuniteitsprobleem, waarbij je hele lichaam betrokken is. Het immuunsysteem reageert namelijk niet zoals het zou moeten reageren. Het reageert veel gevoeliger dan nodig is.

Wat maakt dat jouw immuunsysteem zo gevoelig reageert?

Of je een gevoeliger immuunsysteem hebt, hangt af van verschillende factoren. De onderstaande 5 situaties verhogen de kans op hooikoorts:

  1. Een vroege introductie van voedsel of flesvoeding
    Dat houdt in dat je vroeg in je leven papjes of flesvoeding kreeg. En dus geen, of slechts gedurende een korte periode, borstvoeding. Het is aangetoond dat het langdurig krijgen van borstvoeding bescherming biedt tegen hooikoorts. Daarom adviseert de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ook dat elk kind ten minste zes maanden borstvoeding krijgt. 
  2. Een zware blootstelling aan sigarettenrook in het eerste levensjaar [2]
  3. Verwijderde amandelen
    Kinderen met verwijderde amandelen (of tonsillen), hebben een grotere kans op het krijgen van hooikoorts [3].
  4. Verstoorde darmflora
    Mensen die last hebben van hooikoorts, hebben grotere aantallen van bepaalde bacteriën in hun darmen (zoals Prevotella en Clostridium). Deze bacteriën hebben een sterke interactie met het immuunsysteem. Door die interactie kan het leiden tot een overmatige reactie van het immuunsysteem op stoffen zoals pollen [4].
  5. Het ervaren van psychologische stress [5]
    Stress verergert de symptomen van hooikoorts. Dat komt omdat psychologische stress je immuunsysteem extra alert maakt, wat kan leiden tot een overdreven reactie op pollen.

Samenvatting: Hooikoorts is een algemeen immuniteitsprobleem, waarbij je hele lichaam betrokken is. De 5 bovenstaande situaties vergroten de kans op hooikoorts.

Wat vermindert de kans op hooikoorts?

Andere factoren kunnen dan weer een beschermend effect hebben tegen het krijgen van hooikoorts zoals:

  1. Een vroege blootstelling aan huisdieren
    Door een vroege blootstelling aan huisdieren wordt je immuunsysteem toleranter voor stoffen zoals pollen. Er is zelfs sprake van een "boerderijeffect" waarbij kinderen die hun eerste levensjaren op een boerderij wonen, tot wel 40% minder kans hebben op het ontwikkelen van allergieën [6,7].
  2. Het eten van veel groenten en fruit
    Onderzoek toont aan dat een dieet rijk aan vitaminen, zoals vitamine E en C, omega-3 vetzuren, antioxidanten en vezels beschermend werkt tegen hooikoorts [8–10]. Het eten van veel brood met margarine wordt dan weer in verband gebracht met een hogere kans op hooikoorts [8].
  3. Het hebben van oudere broers of zussen
    Als je oudere broers en zussen hebt, dan komt je moeder tijdens de zwangerschap met meer ziektekiemen in contact. Dat zorgt er vaak voor dat je immuunsysteem toleranter wordt, nog voordat je geboren bent. Ook zorgt het hebben van broers of zussen ervoor dat je tijdens je kinderjaren met meer ziektekiemen in contact komt [11] .

Samenvatting: Een vroege blootstelling aan huisdieren, het eten van veel groenten en fruit en het hebben van oudere broers of zussen, verkleinen de kans op hooikoorts.

5 praktische tips bij hooikoorts

Een vroege blootstelling aan huisdieren kan je achteraf natuurlijk niet meer inhalen. Maar wat kan je dan wel doen om minder last te krijgen van hooikoorts? Hieronder vijf praktische tips die je op weg helpen.

  1. Controleer pollenniveaus
    Controleer de lokale pollenverwachting en probeer binnen te blijven wanneer de niveaus hoog zijn. 
  2. Douchen en omkleden
    Douche en kleed je om nadat je een tijd buiten hebt doorgebracht om eventuele pollen op je lichaam of kleding te verwijderen.
  3. Vermijd geparfumeerde producten
    Vermijd het gebruik van geparfumeerde producten zoals parfums, kaarsen en luchtverfrissers, omdat ze de neus kunnen irriteren en allergieën kunnen veroorzaken. 
  4. Eet een gezond dieet
    Eet een gezond dieet met veel fruit en groenten, omdat ze antioxidanten bevatten die ontstekingen kunnen helpen verminderen.
  5. Gebruik natuurlijke histamineremmers
    Enkele voorbeelden hiervan zijn bijenpollen, waterkers en brandnetel- of rooibosthee.


Conclusie

Hooikoorts kan heel vervelend zijn en een grote impact hebben op je leven. Daarom is het belangrijk om te begrijpen waar het vandaan komt en wat je eraan kan doen. Enkele factoren uit je kinderjaren lijken een rol te spelen, maar ook je voedingspatroon en leefstijl beïnvloeden de symptomen van hooikoorts. 

Hooikoorts kan allerhande oorzaken hebben, waarbij het hele lichaam betrokken is. Heb je last van hooikoortsklachten, dan zijn er best wel wat behandelopties mogelijk. Het is een goed idee om te overleggen met een orthomoleculair therapeut. Die kan namelijk het ontstaan van hooikoorts achterhalen en gericht advies geven over de mogelijke interventies. Vind hier je behandelaar.



Bronnen

  1. Akhouri S, House SA. Allergic Rhinitis. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 [cited 2023 Feb 28]. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538186/ 
  2. Skoner DP. Allergic rhinitis: definition, epidemiology, pathophysiology, detection, and diagnosis. J Allergy Clin Immunol. 2001 Jul;108(1 Suppl):S2-8. 
  3. Sultész M, Horváth A, Molnár D, Katona G, Mezei G, Hirschberg A, et al. Prevalence of allergic rhinitis, related comorbidities and risk factors in schoolchildren. Allergy Asthma Clin Immunol. 2020 Dec;16(1):98. 
  4. Zhu L, Xu F, Wan W, Yu B, Tang L, Yang Y, et al. Gut microbial characteristics of adult patients with allergy rhinitis. Microb Cell Fact. 2020 Sep 1;19:171. 
  5. D EHD, Mr A, Am F. Psychological stress and its relationship with persistent allergic rhinitis. European archives of oto-rhino-laryngology : official journal of the European Federation of Oto-Rhino-Laryngological Societies (EUFOS) : affiliated with the German Society for Oto-Rhino-Laryngology - Head and Neck Surgery [Internet]. 2016 Apr [cited 2023 Feb 28];273(4). Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25951791/ 
  6. Wise SK, Lin SY, Toskala E, Orlandi RR, Akdis CA, Alt JA, et al. International Consensus Statement on Allergy and Rhinology: Allergic Rhinitis. Int Forum Allergy Rhinol. 2018 Feb;8(2):108–352. 
  7. Strieker S, Weinmann T, Gerlich J, von Mutius E, Nowak D, Radon K, et al. Farm living and allergic rhinitis from childhood to young adulthood: Prospective results of the GABRIEL study. Journal of Allergy and Clinical Immunology. 2022 Nov;150(5):1209-1215.e2. 
  8. Farchi S, Forastiere F, Agabiti N, Corbo G, Pistelli R, Fortes C, et al. Dietary factors associated with wheezing and allergic rhinitis in children. European Respiratory Journal. 2003 Nov 1;22(5):772–80. 
  9. Roduit C, Frei R, Ferstl R, Loeliger S, Westermann P, Rhyner C, et al. High levels of butyrate and propionate in early life are associated with protection against atopy. Allergy. 2019 Apr;74(4):799–809. 
  10. Chatzi L, Apostolaki G, Bibakis I, Skypala I, Bibaki-Liakou V, Tzanakis N, et al. Protective effect of fruits, vegetables and the Mediterranean diet on asthma and allergies among children in Crete. Thorax. 2007 Aug 1;62(8):677–83. 
  11. Graham-Rowe D. Lifestyle: When allergies go west. Nature. 2011 Nov;479(7374):S2–4.