28.08.2022

Hoe lees je een probiotica etiket?

Inhoud

  1. Dragerstof & toevoegingen bij een probiotica supplement
  2. De aanwezige bacteriën in een probiotica supplement
  3. Gebruiksvriendelijke suppletievormen van probiotica
  4. Conclusie

Dragerstof & toevoegingen bij een probiotica supplement

Een probiotisch supplement is een supplement met daarin gunstige bacteriën. De bacteriën worden gekweekt onder gecontroleerde omstandigheden en vervolgens worden ze gedroogd. Het drogen zorgt ervoor dat de bacteriën voor langere tijd houdbaar blijven bij kamertemperatuur, mits ze droog bewaard blijven. Een dragerstof is ten eerste nodig om de bacteriële cellen intact te houden tijdens het droogproces. Ten tweede dient het om de levensvatbaarheid te bewaren als de bacteriën tijdens het innemen van het supplement in aanraking komen met vocht (rehydratie) en wederopleving van de bacteriën. 

Veelvoorkomende dragerstoffen zijn maltodextrine, fructo-oliogosachariden (FOS) en inuline. FOS en inuline zijn fermenteerbare voedingsvezels. Deze vezels dienen als dragerstof maar zijn tevens een belangrijke voedingsbron voor de bacteriën. Toevoeging van andere ingrediënten zoals kruiden, vitamines en mineralen kan nadelig zijn voor de levensvatbaarheid en het rehydratievermogen van de bacteriën.



De aanwezige bacteriën in een probiotica supplement

De hoeveelheid aanwezige bacteriën in een supplement wordt uitgedrukt met de afkorting KVE. Dit staat voor kolonievormende eenheden en wordt ook wel het kiemgetal genoemd. In het Engels wordt dit ook wel aangeduid als colony forming units, dan staat het op de verpakking afgekort als CFU. Een goed probiotisch product bevat honderden miljoenen tot miljarden KVE, dit wordt dan vaak uitgedrukt als: 1 miljard KVE of 1x109 KVE. 

De hoeveelheid levensvatbare bacteriën neemt af met de tijd. Houd er bij de aankoop van een probiotisch product dus rekening mee dat het aantal levensvatbare bacteriën in het product is gemeten aan het einde van de houdbaarheidstermijn, niet bij aanvang van productie. Het kiemgetal gemeten op het einde van de houdbaarheidstermijn is een representatievere weergave van de dosering op het moment van inname.

Brede diversiteit aan bacteriën

Met wel 1000 verschillende soorten bacteriën herbergt de darm het meest diverse microbioom van het menselijk lichaam. Ieder persoon heeft een unieke eigen samenstelling van het microbioom. De samenstelling wordt bepaald door onder meer genetische factoren, de wijze van geboorte, medicijngebruik, voedingspatroon, stress en beweging.

Identificeren van bacteriën

De identiteit van de bacteriën wordt door drie namen aangeduid, een geslachtsnaam, een soortnaam en een stamnaam of nummer. Bijvoorbeeld: Lactobacillus (geslacht) reuteri (soort) LR92 (stam). Stammen zijn altijd genetisch identiek aan elkaar en hebben dus zo altijd dezelfde (metabole) functies. Door te kiezen voor een supplement waarop zowel het geslacht, de soort en stam worden vermeld, kiest u voor effectiviteit en reproduceerbaarheid.

Breedspectrum supplement

Een probiotisch supplement met een grote diversiteit aan bacteriestammen is gunstig voor de natuurlijke diversiteit van het microbioom. Bovendien heeft elke bacteriële stam haar eigen voorkeuren en metabole activiteit; door een grote diversiteit aan bacteriële stammen aan te bieden is de kans van slagen groter.

Supplement met specifieke stammen

In sommige gevallen kan het gunstig zijn toch een smaller spectrum, of specifieke stammen te suppleren. Zo is Lactobacillus rhamnosus GG een veelvuldig wetenschappelijk onderzochte stam die onder meer specifiek en kan worden toegepast bij baby's en jonge kinderen. Bovendien is de Lactobacillus rhamnosus GG-stam veelvuldig onderzocht na gebruik van medicatie die een negatieve invloed hebben op het aantal bacteriën en diversiteit van het microbioom.

Gebruiksvriendelijke suppletievormen van probiotica

De meeste probiotische supplementen zijn verkrijgbaar als capsules, tabletten, in vloeibare vorm of als poeder in sachets. 

Capsules 

Bij een probioticum in capsules is het belangrijk dat de capsules maagzuurresistent zijn. Dit beschermt de probiotica tegen het zure milieu in de maag en zorgt ervoor dat de bacteriën pas in de darm vrijkomen. De maagzuurresistente capsules worden delayed release-capsule, of DR-capsules genoemd. Een DR-capsule beschermt de levensvatbaarheid van de bacteriën door een veilige passage door de maag te vergemakkelijken. 

Vloeibare probiotica 

Een vloeibaar probioticum is uniek omdat het tot voor kort onmogelijk leek om de levensvatbaarheid van de bacteriën te behouden in vloeibare vorm. Gedroogde bacteriën hebben een lange levensvatbare periode, maar zodra ze in aanraking komen met water, gaat het mis. Actieve bacteriën hebben voedingsstoffen nodig, en in een supplement zitten niet genoeg voedingstoffen om een lange levensduur te ondersteunen. Nieuwe technieken maken gebruik van suspensie door gedroogde bacteriën te mengen met olie. De lage wateractiviteit van olie zorgt ervoor dat de bacteriën in gedroogde vorm blijven, zo blijft de levensvatbaarheid hoog en is het supplement voor langere tijd houdbaar. Vanwege de makkelijke toediening is een vloeibaar probioticum uitermate geschikt voor gebruik bij baby’s en jonge kinderen. 

Poederformules in sachets 

Een poederformule wordt per doseringseenheid in een sachet bewaard. Een sachet beschermt het product tegen vocht, licht, lucht en andere omgevingsinvloeden die de levensvatbaarheid van de bacteriën negatief kunnen beïnvloeden. Poederformules lossen snel op in water en zijn op die manier makkelijk in te nemen. 

Tabletten

Voor de meeste probiotica is een tablet de minst geschikte keuze. Bij de productie van tabletten moet namelijk veel kracht worden gezet om de stoffen samen te persen tot een tablet en dit is zeer nadelig voor de levensvatbaarheid van de bacteriële cellen. Enkel de sporevormende stammen zoals Bacillus coagulans zijn in staat het tabletteerproces te overleven.


Conclusie

Zo veel verschillende bacteriestammen er in het microbioom leven, zo veel verschillende probiotische supplementen vindt u op de markt. Het kan daarom handig zijn een aantal handvatten te hebben, die u helpen het etiket te lezen en zo de juiste keuze te maken. Kies altijd voor een probioticum met zo min mogelijk toevoegingen, dit komt de levensvatbaarheid ten goede. Daarnaast raden wij een product aan met verschillende bacteriestammen passend bij de natuurlijke diversiteit van het microbioom, tenzij een specifieke toepassing specialistische stammen vergt.