Coronavirus: Hoe ben je beter bestand?

Coronavirussen zijn luchtwegvirussen. De meeste veroorzaken milde verkoudheidsklachten. Sommige soorten coronavirussen, zoals het virus van COVID-19 veroorzaakt, kunnen ernstige tot levensbedreigende gevolgen hebben. Hoe komt dat nu en vooral: wat kun je zelf doen om je immuunsysteem te ondersteunen?

Negen Coronavirussen

Er zijn wel negen verschillende soorten bekend van het coronavirus. Zes ervan zijn besmettelijk voor de mens. Deze menselijke coronavirussen zijn onder te verdelen in mild pathogene virussen en sterk pathogene virussen. De mild pathogene coronavirussen veroorzaken symptomen zoals een eenvoudige verkoudheid. Ze zijn verder ongevaarlijk.

Twee soorten coronavirussen waren tot op heden bekend als sterk pathogeen en dus wel gevaarlijk. Het gaat om het SARS-coronavirus (Severe Acute Respiratory Syndrome) en MERS-coronavirus (Middle East Respiratory Sydrome). Deze coronavirussen veroorzaken ernstige longontstekingen en kunnen dodelijk zijn [1]. De ervaring met het SARS- en MERS-coronavirus leert dat deze virussen een dysfunctionele immuunreactie kunnen uitlokken die buiten proportie is en veel schade aanricht in het lichaam.

Gevolgen van sterk pathogene virussen

Ernstige longontstekingen als gevolg van een infectie met een sterk pathogeen coronavirus zijn geassocieerd met een zeer snelle vermenigvuldiging van het virus en een zeer sterke immuunreactie. Bij deze immuunreactie gaan heel veel immuuncellen naar dat deel van het lichaam waar de virussen zich ophouden, in dit geval de longen.

Verder zie je bij deze actie van het immuunsysteem een forse toename van cytokines, dit zijn boodschapperstoffen van het immuunsysteem, die ontstekingen veroorzaken. Deze massale immuunreactie laat schade na in de longen en kan resulteren in een fatale longontsteking [2].

Een gezond persoon met een normaal functionerend immuunsysteem zou van de milde coronavirussen geen last mogen hebben. Oudere mensen en mensen met onderliggende aandoeningen, zoals diabetes of hart- en vaatziekten, zijn vaak kwetsbaarder omdat ze vatbaarder zijn, ook voor de milde varianten.

Het coronavirus dat COVID-19 veroorzaakt

Het eind 2019 ontdekte coronavirus 2019-nCoV is mogelijk ontstaan op een beestenmarkt in Wuhan. Het is een tot nog toe onbekende variant van het coronavirus. Besmetting met het virus leidt tot de ziekte COVID-19.

Een infectie met het nieuwe coronavirus verloopt in het grootste deel van de gevallen mild. De sterftekans stijgt echter met de leeftijd en is groter als er ook sprake is van onderliggende gezondheidsproblemen. Het is dus erg belangrijk dat ons immuunsysteem dit virus correct aanpakt. Als ons immuunsysteem het virus effectief overwint, dan zullen we vanaf dat moment antilichamen produceren waardoor we een zekere immuniteit hebben opgebouwd.

Effectieve immuunreactie

Het is cruciaal dat ons immuunsysteem op een adequate manier reageert als er een pathogeen, zoals een virus of een bacterie, ons lichaam binnendringt. In het geval van een virus zoals een sterk pathogeen coronavirus, zet ons immuunsysteem een reactie in gang die ook wel een Th1-reactie wordt genoemd. Met behulp van T-lymfocyten wordt er bij deze reactie een zeer sterke ontsteking gecreëerd, zodat de cellen die geïnfiltreerd zijn met het virus gedood worden [1].

Bij een dergelijke immuunreactie komt veel kijken. Het is een complexe cascade van gebeurtenissen die idealiter leidt tot de dood van het virus en het aanleggen van immunologisch geheugen zodat we in de toekomst beschermd zijn.

Omdat het nieuwe coronavirus de longen binnendringt, zich snel vermenigvuldigt en een massale immuunreactie uitlokt, is het uitermate belangrijk dat deze immuunreactie succesvol is in het verslaan van het virus en dat deze reactie ook weer (op tijd) eindigt. Een overmatige immuunreactie die niet op tijd eindigt, kan namelijk nog veel meer schade veroorzaken.

Wat kunt u zelf doen

Belangrijk is dus om ervoor te zorgen dat de immuunreactie effectief is. Dit start met het goed ondersteunen van het immuunsysteem met de juiste voeding en leefstijl.

Voeding

• Eet gevarieerde, verse en onbewerkte voeding. Zorg er daarbij voor dat u voldoende gezonde vetten en eiwitten eet en minimaal 500 gram groenten per dag op uw bord hebt liggen. Lees hier meer over het belang van een breed (oer)voedingspatroon.
• Drink voldoende, bij voorkeur water en/of kruidenthee

Leefstijl

• Beweeg minimaal 30 minuten matig intensief per dag en bij voorkeur in de buitenlucht
• Zorg voor voldoende activiteiten zoals sporten, sauna, massage, meditatie en ademhalingsoefeningen die ontspanning brengen
• Neem regelmatig een koude douche in de ochtend
• Zorg voor voldoende slaap

Tot slot

Het nieuwe coronavirus houdt ons nu al een flinke tijd bezig. We kunnen er preventief voor zorgen dat ons lichaam bestand is tegen een besmetting met een dergelijk virus, zoals ook aan te raden is ter preventie van het griepvirus. Met behulp van een gezonde leefstijl is ons lichaam beter bestand tegen virusinfecties, zoals het coronavirus.

Referenties

1. Mahallawi WH, Khabour OF, Zhang Q, Makhdoum HM, Suliman BA. MERS-CoV infection in humans is associated with a pro-inflammatory Th1 and Th17 cytokine profile. Cytokine. 2018 Apr;104:8–13.
2. Huang C, Wang Y, Li X, Ren L, Zhao J, Hu Y, et al. Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China. The Lancet. 2020 Feb 15;395(10223):497–506.